Stand van zaken
Nautische en infrastructurele berichten
Stand van zaken in het stroomgebied van Nord Pas de Calais
Voies navigables de France (VNF) heeft op 30 oktober preventieve maatregelen genomen om de impact van de voorspelde regenval op het watertransport te verminderen. Dit omvatte het preventief verlagen van bepaalde uitwateringspunten om de waterinstroom te beheersen, het inzetten van pompen voor lozingen op zee en het maximaliseren van de opening van sluisdeuren.
De intensiteit van opeenvolgende stortbuien, die alle voorspellingen overtroffen en nu van historische proporties zijn, heeft geleid tot het stilleggen van de scheepvaart op een groot deel van de noordelijke waterwegen in de regio's Nord en Pas de Calais. VNF werkt continu, 24 uur per dag, onder toezicht van de prefecten en in samenwerking met de hulpdiensten van de genoemde regio's, om de impact op de lokale bevolking en economische activiteiten zoveel mogelijk te beperken. Er worden uitzonderlijke maatregelen genomen, waaronder de installatie van extra hogesnelheidspompen, het aanpassen van waterwerken om snellere afvoer mogelijk te maken en veiligheidspatrouilles op de infrastructuur.
Het is momenteel niet mogelijk om deze week de scheepvaart te hervatten op het Canal d'Aire, Canal de Neufossé, Delta de l'Aa, Canal de Bourbourg en Canal de Calais. Ondanks de zware regenval functioneren de netwerken van Deule-Lys, Sensée en Escaut momenteel op normaal niveau. Zodra wij meer weten, zullen wij u informeren.
Stuwmiddel Borgharen defect
Er zijn problemen bij de stuw van Borgharen. Kort samengevat:
- De stuw kan niet volledig worden opengezet
- Dit leidt tot een waterstandsverhoging bij afvoeren boven de 1100 m3/s
- Bij een waterstand van 44,15m+NAP Borgharen Julianakanaal, wordt het keermiddel Limmel gesloten en wordt de scheepvaart gestremd
- Dit gebeurt nu bij een afvoer tussen de 1100 en 1200 m3/s, normaal gebeurt dit bij een afvoer tussen de 1600 en 1800 m3/s
- De normale procedure voor het sluiten met betrekking tot communicatie blijft van toepassing
Voor uitgebreide informatie verwijzen wij naar het bijgaande bericht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Corridorbediening vanuit nieuwe centrale on hold
Al sinds een aantal jaren is KBN betrokken bij de planfase van Rijkswaterstaat om te komen tot een ‘Corridorcentrale Scheepvaart Amsterdam’ (CCSA). In dit project is gekeken naar vervanging van diverse lokale verkeers- en bedienposten door één nieuwe centrale in combinatie met vier landelijke scheepvaartfuncties. Rijkswaterstaat heeft de wens om deze nieuwe scheepvaartverkeerscentrale (ook wel corridorcentrale genoemd) naast de bestaande gebouwen in Schellingwoude te bouwen.
Aanpassing scope vanwege krap budget
Het is vanaf de start een behoorlijke uitdaging geweest voor het projectteam om deze centrale, zonder een groot budget, breed uit te kunnen werken met ook de opzet van een publiekscentrum en een innovatiecentrale in hetzelfde gebouw. Na vele alternatieve uitwerkingen van de scope moesten we eerder dit jaar al concluderen dat met de beschikbare budgetten vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) niet in deze extra functies kan worden voorzien.
In de eerste helft van 2023 is grondig bekeken wat er vanuit een zeer beperkt budget mogelijk nog wél gerealiseerd kon worden om toch toe te werken naar een nieuwe corridorcentrale in Amsterdam. Het blijkt echter helaas niet mogelijk om alle benodigde functionaliteiten voor een moderne toekomstbestendige corridorcentrale te financieren met een beperkt budget.
Niet verder met project CCSA
Vooral het feit dat de nieuwe centrale niet ondergebracht kan worden in de bestaande gebouwen van Rijkswaterstaat in Schellingwoude maakt dat de investering te groot wordt voor het beschikbare budget. Gezien de grote onderhoudsopgave van Rijkswaterstaat op de bestaande en op veel plaatsen verouderde infrastructuur in ons land, acht het ministerie van IenW het niet noodzakelijk om nu extra geld te investeren in nieuwe gebouwen. Ook al begrijpt het ministerie de wens voor een modernere grote centrale inclusief een innovatiecentrale en een publiekscentrum uit de oorspronkelijke scope. Dat maakt dat Rijkswaterstaat niet verder gaat met het project CCSA.
Visie op toekomstgericht scheepvaartverkeersmanagement
Uiteraard betreuren het ministerie van IenW en Rijkswaterstaat het feit dat op termijn de geschetste efficiencywinsten van een nieuwe scheepvaartverkeerscentrale niet gerealiseerd kunnen worden en dat de scheepvaart in de toekomst nog niet zal kunnen profiteren van vlotte corridorgerichte bediening vanuit een nieuw ontwikkelde centrale. Ondanks dat er geen nieuw gebouw wordt ingericht, willen de zij visie op toekomstgericht scheepvaartverkeersmanagement wel verder ontwikkelen.
Stand van zaken brug Waddinxveen
Vorige week dinsdag heeft er een aanvaring plaatsgevonden met de Hefbrug Waddinxveen, waardoor de brug buiten gebruik is gesteld. Rijkswaterstaat en de aannemer hebben snel gehandeld om alles zo spoedig mogelijk te herstellen.
Op woensdag 15 november zijn de kabels van de brug in Waddinxveen vervangen en is het beton van de brug hersteld. Op 16 november wordt de aanvaringsbeveiliging vervangen, samen met de geleiderollen van de brug. Vervolgens zullen de torens voor de laatste keer worden geïnspecteerd, gevolgd door een test van de brug.
De verwachting is dat de brug op 16 november rond 20:00 uur weer operationeel zal zijn, tenzij er onvoorziene problemen naar voren komen tijdens de laatste inspectie.
Gewijzigde verkeerssituatie Delftse Schie
 De oevervoorziening langs de westzijde van de provinciale vaarweg de Delftse Schie, tussen hectometerpunten 33.50 en 33.82, laat grond door. Hierdoor ontstaat er een verondieping langs de oever. De oevervoorziening zal naar verwachting eind 2025 pas worden vervangen, daarnaast wordt er gebaggerd in 2024 of 2025 in de Delftse Schie.
Voor grote schepen is dit een situatie waar rekening mee gehouden zal moeten worden. Daarom zijn er borden geplaatst (C5) met het getal 5. In verband met de staat van de oevervoorziening en de verondieping in de vaarweg, moet er een afstand vanaf de wal worden gehouden van circa 5 meter. Deze verkeersmaatregelen zijn noodzakelijk voor de veilige doorstroming van het scheepvaartverkeer, de veiligheid op de Delftse Schie en de instandhouding van de oeverconstructie.
De vaarweg ter plaatse is erg smal. Dit betekent dat grote schepen het midden zullen opzoeken. De gemiddelde breedte over het betreffende stuk is 24 meter. Grote schepen hebben een maximale breedte van 7,50 meter waar er standaard al ruim 2,5 meter uit de oever werd gevaren zal deze afstand groter worden. Dit betekent dat er de komende tijd extra rekening gehouden moet worden met deze nieuwe verkeerssituatie. Graag doet de Provincie een beroep op uw medewerking om deze situatie veilig te houden voor het schepvaartverkeer, maar ook voor de roeiers. Geef elkaar de ruimte en maak via de marifoon (schip/schip) afspraken over deze situatie, indien noodzakelijk.
Informatie uit Antwerpen
Recent zijn er ‘s nachts enkele aanvaringen geweest aan de hoek ter hoogte van de Noordkasteelbrug in Antwerpen. Schepen passeren deze bocht langs de stuurboordzijde wanneer ze van het Vijfde Havendok naar het Amerikadok varen. De voornaamste redenen voor de incidenten waren de moeilijke ligging van de hoek ten opzichte van de brug en de beperkte verlichting.
Uit overleg met de binnenvaartsector kwamen twee oplossingen naar voren:
- Een drietal flitsende lichten rondom de hoek om de aandacht te trekken.
- Een permanente no-go zone (of gevarenzone) voor de hoek op de iENC-kaarten van het havengebied
Intussen werden enkele lichten in een testopstelling geplaatst. Na een positieve evaluatie door de binnenvaartsector zullen de lampen permanent geïnstalleerd worden. De verantwoordelijken voor de iENC-kaarten ontwerpen momenteel de gevarenzone en zullen de volgende stappen spoedig ondernemen. Lees hier het hele document.
Toevoeging Disclaimer sanctieregelgeving aan webportaal Binnenhavengeld
KBN ontving deze week verschillende vragen van leden over de toevoeging van een disclaimer over sanctieregelgeving aan het webportaal voor Binnenhavengeld.
De schipper wordt hierin gevraagd, o.a. door Port of Rotterdam en Port of Amsterdam, het verzoek om een verklaring te onderteken bij het indienen van het havengeld waarbij hij/zij verklaart geen goederen te vervoeren die in strijd zijn met het sanctiebeleid.
KBN heeft het havenbedrijf Rotterdam laten weten dat deze vraag niet aan de schipper gesteld moet worden. De vervoerder is namelijk niet op de hoogte van de eindbestemming van de goederen die worden vervoerd. Deze vraag hoort eerder thuis bij de verlader dan bij de (deel)vervoerder. We wachten nog op een verdere reactie hierover.
Update aanpak Julianakanaal tussen Berg en Obbicht
Er volgt binnenkort een hernieuwd overleg met KBN en andere stakeholders over o.a. de economische impactstudie en stand van zaken van het Julianakanaal. Ook zal dan dieper ingegaan worden op de keuze waarom Rijkswaterstaat uitsluitend voor een aanpak in het droge kiest. KBN heeft aangegeven daar nog altijd vraagtekens bij te hebben.
Over een lengte van 26 km is het Julianakanaal op verschillende plekken verdiept en verruimd om de Maasroute geschikt te maken voor grotere scheepvaart (klasse Vb). Op het laatste stukje waar verruimd moet worden, een traject van 3 km, is het in februari van dit jaar misgegaan. De bouwkuip waarin gewerkt werd, is volgelopen. Sindsdien werkt Rijkswaterstaat aan de oplossing van dit complexe vraagstuk.
Het Julianakanaal zal op de plek van de werkzaamheden volledig drooggezet moeten worden om veilig en verantwoord de bouwkuip te kunnen verwijderen en het verruimingswerk te kunnen afronden. Dit betekent dat het Julianakanaal tussen brug Berg en sluis Born op enig moment tijdelijk gestremd zal worden voor scheepvaart. Momenteel is nog niet duidelijk wanneer de stremming zal zijn.
Drooggezet kanaal
Tijdens verruimingswerkzaamheden in een ‘vol’ kanaal waarbij de werkzaamheden onder water plaatsvonden, zijn op dit traject eerder problemen met vernatting van de omgeving geweest. Daarom is gekozen voor werken met bouwkuipen. Nadat in 2022 bij de Haven Stein de bouwkuip onder water liep, is datzelfde gebeurd in februari bij de bouwkuip bij Berg. Vanwege veiligheid en de specifieke morfologische situatie op dit deel van het Julianakanaal, is er na evaluatie geconcludeerd dat bij werkzaamheden het kanaal drooggezet moet worden.
Impact
Rijkswaterstaat is zich zeer bewust van het belang van deze route voor de scheepvaart en het nadeel dat een tijdelijke omvaarroute met zich meebrengt. Daarom wordt geprobeerd de betrokkenen zo goed mogelijk mee te nemen bij de onderbouwing van het besluit en de uitvoering daarvan. Er wordt gewerkt aan een impact-analyse waarin de gevolgen van de afsluiting, gezamenlijk met stakeholders, in beeld worden gebracht. Zodra hier voldoende informatie over is, wordt dit gedeeld met de betrokkenen. We blijven in gesprek met de omgevingspartijen om zo snel mogelijk een doorkijk te kunnen bieden. Hinder zal vanwege het omvaren helaas onvermijdelijk zijn.
Veiligheid
Momenteel kan scheepvaart over het versmalde stuk van 800 meter lang ter hoogte van Berg-Obbicht met een lagere snelheid varen op het Julianakanaal. Helaas constateert Rijkswaterstaat dat de scheepvaart zich niet altijd houdt aan de voorgeschreven lagere maximumsnelheid. Dit leidt tot gevaarlijke situaties waarbij al meerdere bijna-aanvaringen hebben al plaatsgevonden. Voor de veiligheid is het noodzakelijk dat de vaarweggebruikers zich aan de maximumsnelheid houden. De brancheorganisatie KBN ondersteunt deze oproep.
‘Suppleren’
Vanwege intensief gebruik van het versmalde stuk, vindt erosie plaats van de bodem. Daarom moet de bodem regelmatig met klei worden opgevuld, het zogenaamde ‘suppleren’. Zo wordt ervoor gezorgd dat de kanaalbodem niet verder wordt verdund. Om scheepvaart zo min mogelijk te hinderen wordt de komende weken hieraan gewerkt op werkdagen in de luwe uren in de avond en nacht tussen 22.00 uur en 06.00 uur vanaf een kraanschip. Scheepvaart wordt via de reguliere communicatiekanalen hierover geïnformeerd.
Verruiming Maasroute
Het Julianakanaal is een cruciaal onderdeel van de logistieke ruit tussen Rotterdam-Antwerpen-Luik-Nijmegen. Het belang om de Maasroute geschikt te maken voor de toekomst is daarom groot. Daarnaast is het Juliakanaal dé aanvoerroute voor de havens van Maastricht, Born en Stein en de logistieke aan- en afvoerroute én bron van water voor verschillende grote bedrijven in de regio. Het overzicht hieronder maakt inzichtelijk welke deelprojecten al gerealiseerd zijn en wat op dit moment nog de bottleneck is, namelijk het traject tussen Berg en Obbicht. |
Op 13 november is
Veel besluiten met betrekking tot de binnenvaart worden genomen in Den Haag. Infrastructuurprogramma’s, ontgassen, doelstellingen en maatregelen om de binnenvaart klimaatneutraal te maken en programma’s voor modal shift komen allemaal tot stand binnen de ministeries. Een goede relatie van de sector met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat moet zorgen dat beleid gemaakt wordt met inbreng van de praktijk.
U wordt uitgenodigd om deel te nemen aan een onderzoeksproject met als hoofddoel inzicht te krijgen in de factoren die reders hebben om innovatie in de binnenvaart te adopteren. Het is cruciaal om de voorwaarden voor het succes van deze technologie te bepalen. 
