Reilen en zeilen in de sector
Marktsituatie vrachtvaart
Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne houdt KBN met enige regelmaat een belronde langs een aantal leden om een gevoel te krijgen voor de marktontwikkelingen in de verschillende binnenvaartsegmenten (vrachtvaart). Vooral in die eerste dagen van de oorlog waren er veel overleggen met overheden op diverse niveaus over de impact van die oorlog op het bedrijfsleven in brede zin, inclusief de binnenvaart.
De scope van deze belrondes was in eerste instantie vooral gericht op de effecten van de crisis in Oekraïne maar is gaandeweg verbreed tot het reilen en zeilen van de sector in algemene zin. Graag delen wij de resultaten van de meest recente belronde. Het beeld varieert enigszins per binnenvaartsegment c.q. per ladingsoort.
Droge lading / duwvaart
In de droge lading c.q. duwvaart is de markt goed, maar gespannen. De productie van de Duitse staalindustrie blijft maximaal; het bijbehorende vervoer dus ook. Niet of nauwelijks vraaguitval.
Er is veel lading in de markt, (ook) graan, kolen en mineralen. Voor een deel vanuit een andere herkomst, nu het niet meer uit Rusland komt. Over de hele linie minder lading vanuit de Oost-Europese landen, maar veel meer van/naar de zeehavens van Rotterdam en Antwerpen. Voor een deel is men nu op andere trafieken actief. De prijzen van grondstoffen worden steeds hoger. De vrachttarieven zijn onverminderd hoog.
Tankvaart
In de tankvaart lijkt het beeld wat genuanceerder, afhankelijk van het type lading.
- Mineraal: mede afhankelijk van het type product (stookolie, gasolie, huisbrandolie) en het vaargebied (ARA, Rijn) varieert het beeld tussen enerzijds “razend druk” en anderzijds een afname van zowel de volumes als de tarieven – na de aanvankelijk sterk gestegen markt na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne – en in algemene zin een afwachtende houding in de markt.
- Chemie: blijft constant, vooralsnog weinig tot geen vraaguitval. Vooral de relatief hoogwaardigere grondstoffen zijn relatief ongevoelig voor hogere prijzen en vrachttarieven, maar er zou een moment kunnen komen dat de eindproducten zodanig duur worden dat de productie stilgelegd / afgeschaald moet worden.
- Vegoil: flinke vraaguitval, geen aanvoer meer vanuit de Oost-Europese landen. Dit is één op één een gevolg van de oorlog.
|
|
Containervaart
De twee draaischijven in de containervaart (één in het Verre Oosten en één hier in Europa) beïnvloeden elkaar voortdurend. Het is onmogelijk te voorspellen wat verstoringen in de ene draaischijf voor gevolgen hebben voor de andere.
Shanghai is opnieuw gedeeltelijk in lockdown; Korea is in staking. De havens daar zijn weliswaar open, maar de binnenlandse toeleveringsketen is problematisch waardoor er veel uitgeweken moet worden naar andere laadhavens. Rederijen wijzigen hun vaarschema’s waardoor onduidelijk is wat uiteindelijk hier in Europa aankomt en wanneer.
De Europese terminals in zowel zeehavens als achterland staan helemaal vol. Tegelijkertijd blijven er importcontainers richting Europa komen; opslingereffecten? De geblokkeerde ‘Rusland-containers’ in de zeehaven belasten het toch al overbelaste afhandelingsproces in de haven nog verder. Het systeem piept en kraakt.
De containervolumes zijn soms grillig, met grote piekaanvragen of juist grote vraaguitval.
Algemeen
- De arbeidsmarkt vormt een groot probleem. Het is steeds moeilijker om aan goed personeel te komen, zeker nu de riviercruisevaart weer opgestart is en een deel van de bemanningsleden naar dat segment vertrekt. Een aantal partijen is van de B-vaart noodgedwongen overgestapt op A1.
- Huurprijzen schepen zeer hoog; het kost moeite om voldoende betaalbare schepen te vinden om alle lading vervoerd te krijgen.
- Waterstanden vormen nog geen punt van zorg, maar wél van aandacht. Beperkt smeltwater, weinig regen.
- Gasolie: de enkele maanden geleden gemelde vermeende leverproblemen lijken vooral cashflowproblemen te zijn geweest bij de bunkerbedrijven. Die situatie lijkt nu onder controle. Gasolieprijzen zijn onveranderd zeer hoog. Momenteel geen beschikbaarheidsproblemen, maar dat zou na inwerkingtreding van het 6e sanctiepakket tegen Rusland anders kunnen worden.
- Het is een zeer onzekere, volatiele tijd. De markt is gespannen. Alles wordt duurder: grondstoffen, vrachttarieven, brandstof… De situatie kan zomaar omslaan. De vraag is wanneer de klap komt.
- Het mogelijke effect van het 6e sanctiepakket (verbod op Russische olie met overgangstermijn van 6 – 8 maanden) is nog koffiedikkijken. Hetzelfde geldt voor de mogelijke gevolgen voor de beschikbaarheid van gasolie voor de binnenvaart.
Als de gasprijzen nog verder gaan stijgen en/of als Duitsland afgesloten zou worden van Russisch gas, dan kan er een moment komen dat de (Duitse) industrie productie zal gaan stilleggen / afschalen, met grote gevolgen voor de hele economie en dus ook voor de binnenvaart. Er kunnen voortdurend verschuivingen plaatsvinden tussen gas, kolen en olie.
- Alles hangt met alles samen en alles beïnvloedt elkaar: een verstoring hier leidt tot effecten elders. Maar soms is er ook sprake van twee toevallig parallel optredende factoren zonder causaal verband.
KBN onderzoekt de mogelijkheden om deze marktanalyse op een gestructureerde manier voort te zetten om ook de leden daarover te kunnen blijven informeren.
Mocht u daarover ideeën hebben, dan horen wij het uiteraard graag! |
|
| Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Maira van Helvoirt
Naar boven
|
|
Week van RI&E 20 t/m 24 juni
Veilig koersen met een RI&E
 Van 20 t/m 24 juni is het de week van de RI&E. Tijdens deze week is er extra aandacht voor het belang van inzicht in gezondheids- en veiligheidsrisico’s in organisaties. KBN wilt u ook bewust maken van het belang van een goedgekeurde risico inventarisatie.
Werken in de binnenvaart is werken in vrijheid en dicht bij de natuur. Je leeft en werkt op het water. Met een klein team heb je één doel, het schip en zijn lading veilig op bestemming brengen. Schepen varen dag en nacht, ook bij slecht weer. Wij willen dat dit leuke werk ook veilig gebeurt.
De Arbowet verplicht
De Arbeidsomstandighedenwet verplicht iedere werkgever tot een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Arbeidsomstandigheden in de binnenvaart hebben naast algemene ook specifieke en eigen kenmerken. Alleen al het feit dat de branche verschillende soorten schepen kent en diverse vormen van lading vervoert, betekent dat er veel (verschillende) Arborisico’s zijn. Risico’s die we als werkgevers, ondernemers en vakbond in kaart willen brengen en terugdringen. We willen in de binnenvaart immers veilige werkplekken bieden.
Branche RI&E
In deze week van de RI&E is er breed in de samenleving aandacht voor veilig werken. Wil jij ook aan de slag? Branches kunnen centraal een generieke RI&E op stellen voor de eigen sector. Wij hebben zo’n branche RI&E en deze is erkend door het Steunpunt RI&E. Bedrijven tot 25 werknemers kunnen de RI&E gebruiken zonder toetsing van een gecertificeerde Arbodeskundige. Een dergelijk advies kost circa € 1.000,-.
Digitale tool voor leden
De leden van Koninklijke Binnenvaart Nederland kunnen de vragenlijsten met een voor hen gratis digitale RI&E tool makkelijker invullen. Ook kan met deze tool een digitaal Plan van Aanpak worden gemaakt. De digitale tool helpt om op eenvoudige wijze, voorzien van de juiste informatie, de acties die naar voren komen in te vullen. De tool is dynamisch, de persoon die aan de slag gaat met de RI&E kan op ieder gewenst moment het Plan van Aanpak aanpassen, bijvoorbeeld wanneer een actie is afgehandeld. |
|
| Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Maurits van der Linde
Naar boven
|
|
Namens de riviercruisesector
Langetermijnstrategie COVID-19
 Vorige maand informeerden wij u over de input die KBN namens de riviercruisesector geleverd heeft voor de langetermijnstrategie COVID-19. Eerder deze week maakte het kabinet hierover meer bekend.
Een open samenleving is het uitgangspunt. Lockdowns moeten zo lang mogelijk voorkomen worden om economische en maatschappelijke redenen. Dit wordt een gedeelde verantwoordelijkheid, waarvan een groot deel bij het bedrijfsleven wordt neergelegd. De regie wordt meer verschoven van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport naar het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK).
Om invulling te geven aan die verantwoordelijkheid moeten de verschillende sectoren uit het bedrijfsleven sectorplannen opstellen, waarin ingegaan wordt op maatregelen voor vier concrete scenario’s. KBN heeft al een sectorplan ingediend namens de riviercruisevaart. Wat KBN betreft is het, bij het maken van toekomstbestendige maatregelen, belangrijk om te starten met een goede evaluatie van de afgelopen twee jaar en daar de lessen uit te trekken. Veel ging goed, maar er kunnen zaken verbeterd worden.
Voor de passagiersvaartsector, die een internationaal opererende bedrijfstak is, is goede communicatie en afstemming van nationaal en internationaal beleid van essentieel belang. Goed om te weten is dat riviercruiserederijen gewend zijn om te werken met protocollen (Noro-virus) voor de handhaving van een goede hygiëne aan boord.
De passagiersvaartsector heeft in de afgelopen twee jaar alle vier de scenario’s doorlopen, met weinig tot zeer grote gevolgen voor de onderneming. Rederijen zijn goed in staat gebleken om de onderneming aan te passen naar overheidsbeleid. Het voorkomen van besmettingen is geen haalbare doelstelling, wel kan de overheid inzetten op monitoring en vaccinaties blijven aanbieden. Voor een lange termijnbeleid is het belangrijk dat er niet naar één specifiek model over verwachte aantallen besmettingen en ziektegevallen gekeken wordt, maar dat ook gekeken wordt naar zorgbezetting, economische impact, beheersbaar risico, e.d. en goede communicatie en afstemming met de sector.
Uit een overleg met VNO-NCW is gebleken dat er veel onduidelijkheid is. Waar zijn deze vier scenario’s op gebaseerd? Wie bepaalt wanneer sprake is van welk scenario? Hoe is / wordt dit wettelijk verankerd? VNO-NCW gaat hierover nader met het ministerie van EZK in gesprek, en neemt daarbij onder meer de volgende punten mee:
- Wat waren de effecten van eerdere maatregelen (1,5 m, kuchschermen, en dergelijke)? Welke lessen kunnen hieruit getrokken worden?
- Graag duidelijkheid over rol & invulling van het op te richten Maatschappelijk Impact Team (MIT) met Jolande Sap als voorzitter.
- Er komt nu (onevenredig?) veel verantwoordelijkheid bij het bedrijfsleven te liggen. Hoe kan een deel van die verantwoordelijkheid ook bij de burger neergelegd worden?
- Wat betekent deze langetermijnstrategie voor de vitale processen / cruciale beroepen?
- Graag inhoudelijke feedback op de reeds ingediende sectorplannen.
- Capaciteit beperkende maatregelen (1,5 m) moeten zo lang mogelijk voorkomen worden.
- Samen met onder andere de Club van Elf (pretparken) en HISWA (recreatie- en watersportbedrijven) heeft KBN verzocht om duidelijkheid voor die bedrijven die in meerdere sectoren vallen, zoals de dagpassagiersvaart die een combinatie van horeca, vervoer of zelfs OV is.
- KBN heeft opnieuw nadrukkelijk gepleit voor Europese harmonisatie om te voorkomen dat een internationale bedrijfstak als de riviercruisevaart in verschillende landen met verschillende, soms onderling tegenstrijdige maatregelen geconfronteerd wordt.
|
|
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Lotte Janssen - Verschoor en
Maira van Helvoirt
Naar boven
|
|
30 juni 2022
Walstroom – energiekosten verlaging!
 De overheid wil de BTW op energie verlagen van 21% naar 9%. Deze aanpassing geldt vooralsnog alleen voor het jaar 2022 en gaat in op 1 juli 2022. De ingangsdatum van deze (wets)wijziging is nog niet definitief. Deze wetswijziging zal uiteraard ook gelden voor de elektriciteit geleverd vanuit de walstroomkasten in Nederland. Connect4Shore B.V. is verplicht deze BTW verlaging door te voeren in hun applicatie.
Om het nieuwe BTW-tarief te kunnen hanteren, is de aanbieder (Connect4Shore) genoodzaakt alle lopende transacties op het moment van de omschakeling te beëindigen. De schipper/eindgebruiker is daarna zelf verantwoordelijk voor het opnieuw opstarten van zijn transactie.
In samenspraak met diverse partijen is besloten deze omschakeling op donderdag 30 juni om 9.00 uur te doen plaatsvinden. Alle lopende transacties zullen op dat moment automatisch worden beëindigd. De klantenservice van Connect4Shore B.V. zal vanaf dat moment klaar zitten om de schippers/eindgebruikers waar nodig te ondersteunen bij het opnieuw starten van deze transacties en eventuele overige vragen te beantwoorden.
Er is gekozen voor dit tijdstip, zodat de schippers/eindgebruikers niet ’s nachts om 12 uur zonder stroom komen te zitten, zij niet benadeeld worden in het berekende BTW percentage én Connect4Shore B.V. de beste ondersteuning kan bieden op dit moment. In week 25 zullen alle klanten worden geïnformeerd, maar nu vast deze mededeling vooraf |
|
| Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Connect4Shore
Naar boven
|
|
Deltaprogramma zoetwater
Waterbeleid in Nederland
Koninklijke Binnenvaart Nederland is actief op nagenoeg alle terreinen waar beleid gemaakt wordt dat de binnenvaart kan beïnvloeden. Het watermanagement van Nederland is zo’n onderwerp.
Klimaatverandering, waterkwaliteit en natuur krijgen een steeds grotere plek in de ruimtelijke inrichting van Nederland. Ruimte in Nederland is schaars. Dat vraagt om scherpe keuzes over wat waar gedaan wordt. En wie of wat het schaarse water krijgt en waar het water straks naartoe geregeld wordt. Het is dan belangrijk dat de importantie van goed bevaarbare vaarwegen voldoende onder de aandacht is. KBN participeert daarom onder andere in het Deltaprogramma Zoetwater van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
 Deltaprogramma Zoetwater
Voldoende zoetwater is in ons land cruciaal, onder meer voor de stabiliteit van dijken, voor natuur en voor de drinkwater- en elektriciteitsvoorziening. Veel economische sectoren zijn afhankelijk van zoetwater, zoals landbouw, scheepvaart en industrie. Deze sectoren hebben een aandeel van ongeveer 16% in de nationale economie. Voldoende zoetwater is ook van belang voor de volksgezondheid, het leefmilieu in de stad en het tegengaan van bodemdaling.
Klimaatverandering
Het aanbod van zoetwater is niet altijd toereikend voor de vraag. Dat bleek duidelijk tijdens de langdurige droogteperioden in 2018, 2019 en het voorjaar van 2020. De droogte heeft op verschillende plaatsen tot problemen geleid. In landbouw- en natuurgebieden ontstond schade door verzilting en gebrek aan zoetwater. Er was sprake van problemen met de waterkwaliteit. Ook de scheepvaart ondervond problemen door lage waterstanden in de rivieren. De verwachting is dat dergelijke droogteperioden in de toekomst vaker optreden. Doel van het Rijk is dat Nederland in 2050 weerbaar is tegen watertekorten. Nederland zal dus moeten blijven investeren om zich voor te bereiden op droogte. Het Deltaprogramma Zoetwater heeft de maatregelen daarvoor uitgewerkt in een infographic. Deze geeft inzicht waar men de eerste jaren aan gaat werken. |
|
| Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marleen Buitendijk
Naar boven
|
|
Juist gebruik van AIS
Programma 'AIS een goed ID!'
 In 2019 startte Agentschap Telecom (van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat) het programma 'AIS een goed ID!' om de veiligheid op de vaarwegen vergroten. Daarin werken Agentschap Telecom, Port of Rotterdam, Port of Amsterdam, Bureau Telematica Binnenvaart, Koninklijke Binnenvaart Nederland, Federatie Varend Erfgoed Nederland en Rijkswaterstaat samen.
De campagne richt zich op het juiste gebruik van AIS. Daar waar in 2017 nog meer dan vierduizend schippers hun transponders -bewust of onbewust- niet juist gebruikte of zelfs helemaal niet aan had staan, blijkt de naleving nu bijna volledig. Uit controles en metingen van Agentschap Telecom blijkt dat het juiste gebruik van AIS in vijf jaar tijd is gestegen naar meer dan 95 procent. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van de situatie in 2017. Dat is een belangrijke ontwikkeling, want met deze stijging neemt de veiligheid op het water toe.
De samenwerkingspartners van 'AIS een goed ID!' hebben de afgelopen tijd veel werk verzet. Dat komt ook terug in de mooie nalevingscijfers! Meer weten? Elke maand stelt één van de organisaties zich aan u voor. Henk van Laar van Bureau Telematica Binnenvaart vertelt als tweede waarom BTB dit initiatief steunt. |
|
| Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marleen Buitendijk
Naar boven
|
|
|
|
