Op 28 mei heeft Koninklijke Binnenvaart Nederland deelgenomen aan een nieuwe werksessie met vertegenwoordigers vanuit het goederenvervoer in brede zin (binnenvaart, spoor, wegvervoer, binnenhavens, zeehavens, verladers, ministerie, Rijkswaterstaat, kennisinstellingen) om de hoofdlijnen van de Goederenvervoeragenda om te gaan zetten in een concrete actieagenda.
Achtergrond
In 2023 hebben, onder leiding van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), meerdere sessies plaatsgevonden om de bestaande Goederenvervoeragenda te herijken. Gaandeweg dit proces bleek behoefte aan nauwere aansluiting bij de Mobiliteitsvisie die eveneens in ontwikkeling was. Door de val van het kabinet kwam het proces van herijking van de Goederenvervoeragenda op een laag pitje te staan.
Eind 2023 heeft het ministerie dit opnieuw opgepakt en besloten dat de herijking van de Goederenvervoeragenda in twee delen wordt opgeknipt. Het eerste deel is een kamerbrief over de hoofdlijnen van de Goederenvervoeragenda en het tweede deel is een daaropvolgende Actieagenda Goederenvervoer.
De kamerbrief over de hoofdlijnen, inclusief bijlagen, is eind maart gepubliceerd.
Goederenvervoeragenda
De (toenemende) schaarste in middelen, ruimte, capaciteit op onze netwerken en personeel maken het noodzakelijk dat er scherpere keuzes gemaakt worden in welke mobiliteit, op welke plaats en tijd mogelijk is. Het stellen van bereikbaarheidsdoelen draagt bij aan het maken van deze keuzes.
Voor goederenvervoer is – net als voor het nationaal personenvervoer – gekeken naar drie varianten van bereikbaarheidsdoelen. Overigens zijn het niet zozeer ‘doelen’ maar meer ‘denkrichtingen’. Deze varianten geven drie verschillende uitersten aan om naar de bereikbaarheid van goederen te kijken:
- Variant 1: Basisniveau van bereikbaarheid
- Variant 2: Maximaliseren van bereikbaarheid binnen brede welvaart
- Variant 3: Bereikbaarheid voor de kracht van elke regio
De herijking van het Goederenvervoerbeleid bouwt voort op deze varianten. Bij de uitwerking daarvan zijn vier prioritaire thema’s gedefinieerd:
- Multimodaal
- Duurzaam en leefbaar
- Veerkrachtig
- Digitaal
Actieagenda
Om deze hoofdlijnen verder uit te werken in een concrete Actieagenda Goederenvervoer vond op 28 mei opnieuw een werksessie plaats. Bij die sessie werden de bovenbeschreven thema’s afgezet tegen de drie varianten:
- Benut de kracht van elke modaliteit: hoe kan multimodaliteit bijdragen aan de drie varianten?
- Duurzaamheid en leefomgeving: hoe dragen we zorg voor duurzaam goederenvervoer met zo gering mogelijk effect op de leefomgeving in die drie varianten?
- Veerkrachtig goederenvervoer: hoe kan veerkracht worden bewerkstelligd in die drie varianten?
- Digitalisering als sleutel: welke rol kan digitalisering spelen in die drie varianten?
Discussies
Bij de discussies kwamen onder meer de volgende punten aan de orde:
- Verhouding Goederenvervoeragenda – Binnenvaarttafel – Goederenvervoercorridors: de een is meer beleidsmatig en de ander meer uitvoerend, maar hier dient uiteraard afstemming plaats te vinden.
- Wie / wat gaat de uitvoering van deze Actieagenda Goederenvervoer ter hand nemen en monitoren? Is hier een rol weggelegd voor de Binnenvaarttafel? Gesuggereerd werd om de actiepunten rond Digitalisering wellicht bij de bestaande platformen onder te brengen.
- Bereikbaarheid moet breed bekeken worden, ook in samenhang met het achterland en internationaal. Ruimtelijke ordening is hier een essentieel onderdeel.
- Bij variant 1 “Basisniveau van bereikbaarheid” gaat het al gauw over kwesties als vitale stromen, en leveringszekerheid in reguliere- dan wel crisissituaties. Hoe definieer je wat een vitale stroom is en wie definieert dat, en wanneer is er sprake van een crisissituatie?
- De groei van het goederenvervoer noopt sowieso tot multimodaal vervoer.
- Kijk ook naar de behoefte en locatie van bedrijven; ook hier komt het belang van goede ruimtelijke ordening weer naar voren.
- Voor een veerkrachtig systeem is de beschikbaarheid van informatie (en daarmee een link met digitalisering!) belangrijk.
- Voor het onderwerp digitalisering werd het belang benadrukt van “het huis op orde”: zorg voor een basis digitale infrastructuur zodat alle partijen met elkaar informatie kunnen uitwisselen.
Het ministerie is nu aan zet om alle opgehaalde input te gaan verwerken en concretiseren in een eerste versie van een actieagenda. Het streven is om deze Actieagenda in het derde kwartaal van dit jaar af te ronden.
