Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst weer handhaven op schijnzelfstandigheid: een zzp'ers werkt feitelijk als een werknemer. Hoewel veel zzp'ers zich presenteren als zelfstandige, werken ze in de praktijk vaak hetzelfde als een werknemer. Is er dan sprake van een echte zelfstandige of is er sprake van schijnzelfstandigheid?
Momenteel treedt de Belastingdienst alleen op als er sprake is van kwaadwillendheid of als een opdrachtgever de aanwijzing van de Belastingdienst niet opvolgt. Met ingang van 1 januari 2025 komt dit handhavingsmoratorium te vervallen en kan de Belastingdienst een naheffing opleggen bij schijnzelfstandigheid. Bij de handhaving wordt in eerste instantie gekeken naar de loonheffingen (dus aan de kant van de opdrachtgever), maar dit kan ook gevolgen hebben voor de omzetbelasting (zowel aan opdrachtgevers als opdrachtnemers zijde) en de inkomstenbelasting van opdrachtnemers.
De focus van de handhaving ligt op zaken als gedwongen zelfstandigheid, onderbetaling, evidente schijnzelfstandigheid en arbeidsmigratie constructies. Daarnaast moet de Belastingdienst zoveel mogelijk rekening houden met de menselijke maat en maatwerk.
In oktober 2024 zijn een aantal moties aangenomen over de handhaving. In het eerste jaar wordt risicogericht gehandhaafd en worden er geen vergrijpboetes opgelegd, mits de opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen aantonen dat zij stappen ondernemen tegen schijnzelfstandigheid.
Op de website van de Belastingdienst is een toelichting Beoordeling Arbeidsrelaties gepubliceerd, waarin ze het beslis- en afwegingskader verder toelichten.
Wat is er veranderd in de wetgeving per 1 januari 2025?
In de wetgeving is (nog) niets veranderd. Het verschil is dat de Belastingdienst tot 1 januari 2025 bijna niet heeft gehandhaafd en dat vanaf deze datum wel gaat doen.
Wat zijn de gevolgen als mijn zzp'er als werknemer wordt gezien?
Je kunt als werkgever een naheffing krijgen van de loonbelasting en sociale premies (met rente en boete). Daarnaast kan de werknemer aanspraak maken op allerlei rechten, zoals bijvoorbeeld vakantiegeld, doorbetaling van loon tijdens ziekte, een transitievergoeding of ontslagbescherming. Ook kan door de zzp'er of pensioenfonds worden gesteld dat er sprake is van pensioenopbouw, waardoor met terugwerkende kracht pensioenpremies moeten worden afgedragen.
Kan ik nog wel met een zzp'er werken?
Er kan zeker nog worden gewerkt met een zzp'er, maar vanuit de definitie van een arbeidsovereenkomst (arbeid, loon en gezag) is dit alleen mogelijk met een schipper/kapitein. Een stuurman, volmatroos, matroos of deksman kan in niet als zzp'er worden ingezet, maar deze functies worden beschouwd als werknemer.
Zorg voor goede, schriftelijke overeenkomsten, zoals de modelovereenkomst, waarin de afspraken duidelijk worden weergegeven. Belangrijk is om ook volgens deze afspraken te werken. Neem een duidelijke opdrachtomschrijving op in de overeenkomst, net als een duidelijke duur van de overeenkomst. Het afsluiten van overeenkomsten voor lange of onbepaalde duur kan het idee wekken dat het gaat om een dienstverband.
Waar kan ik de modelovereenkomst vinden?
Op de website van de Belastingdienst is de modelovereenkomst met toelichting te vinden, die gebruikt kan worden. Deze is te downloaden en aan te vullen waar dit nodig is. De overeenkomst is te gebruiken tot 9 november 2026.
Het gebruiken van alleen een modelovereenkomst is niet voldoende, er moet wel worden gewerkt volgens de afspraken die daarin zijn gemaakt.
Handige links
- Modelovereenkomst afloskapitein: Modelovereenkomst Afloskapitein - 910215863210
- Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie Beoordeling arbeidsrelatie - Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
- Toelichting Beoordeling arbeidsrelaties Toelichting Beoordeling arbeidsrelaties
Samen Voortvarend het Magazine
